Co łączy Mopsa, Pekińczyka, Shih-Tzu i Bulldożka Francuskiego? Zapewne wiele osób odpowie, że to, że wszyscy przedstawiciele tych ras są uroczy, co niewątpliwie jest prawdą, ale te wszystkie psiaki łączy również Brachycefalia czyli najprościej mówiąc krótkogłowie.
Terminem tym co ciekawe, w medycynie dla ludzi określana jest poważna wada polegająca na zniekształceniu głowy dziecka wynikająca z bardzo miękkich struktur czaszki u niemowląt i przedwczesnego zrośnięcia szwu strzałkowego – ale wróćmy do psów – u zwierząt bowiem, w naturze Brachycefalia jest anomalią, wadą i rzeczą niepożądaną.
Skąd więc taka nienaturalna wada wzięła się u tylu przedstawicieli ras psów? Oczywiście winny znowu jest człowiek, ingerencja w naturę i częściowo moda oraz zapotrzebowanie na tego typu psy – których okrągłe pyszczki i urocze wielkie oczy, przypominają dziecięce twarzyczki.
Hodowcy biorąc pod uwagę popyt na tego typu zwierzęta, regularnie dobierali w procesie rozmnażania osobniki z najkrótszym pyszczkiem i największymi oczami – efektem tego doboru są niestety nie tylko urocze ale także bardzo cierpiące psy. I właściwie, nie tylko psy… Bowiem w „repertuarze” brachycefalii spotkać się możemy także z krótkoczaszkowymi kotami np. Persy, Koty Himalajskie lub Egzotyki. Oraz z krótkoczaszkowymi królikami : np. Miniaturka Teddy.
Choroby ras brachycefalicznych:
Tematyka chorób ras krótkoczaszkowych jest bardzo obszerna, w dzisiejszym artykule postaramy się Wam maksymalnie przybliżyć
najistotniejsze kwestie związane z problemami zdrowotnymi ras takich jak: Mopsy, Shih-Tzu, Pekińczyki i Buldożki Francuskie itp.
Zaczniemy od przedstawienia na początku całego zespołu chorobowego towarzyszącego tym rasom.
1. Syndrom Ras Brachycefalicznych tzw. BOAS
To zespół problemów z układem oddechowym, objawiający się w następujący sposób:
Głośne oddychanie
Chrapanie
Oddychanie przez otwarty pysk
Omdlenia
Zasinienie błon (dziąseł, języka) podczas wysiłku lub przy omdleniach
Wymioty po intensywnym wysiłku
Krztuszenie się po jedzeniu lub piciu
Przyczynami takiego stanu rzeczy są:
Przerost nozdrzy – oznacza, że skrzydełka nosa po prostu zasłaniają przewód nosowy uniemożliwiając normalne oddychanie przez nos.
Przerost podniebienia miękkiego – podniebienie zatyka tchawicę ( taki problem usuwany jest operacyjnie, coraz częściej w wielu klinikach metodą laserową).
Obrzęki tchawicy ( fachowa nazwa to tzw. Wynicowanie kieszonek krtaniowych).
Skutki: Przewlekła duszność, niedotlenienie organizmu prowadzące do problemów kardiologicznych lub nawet neurologicznych, przede wszystkim jest to dla psa walka o każdy oddech w szczególności w trakcie aktywności fizycznej lub po prostu w ciepłe dni.
Problemy okulistyczne: W wyniku krótkiej czaski, gałka oczna psa jest osadzona płytko. Daje to efekt wyłupiastych, wielkich oczu, które są wyjątkowo podatne na urazy, wypadanie gałki ocznej oraz nieprzyjemną suchość oka, prowadzącą do innych powikłań oraz chorób. Efektem niektórych schorzeń może być częściowa lub całkowita utrata wzroku przez psa.
Suchość oka – wynika ze zbyt dużej powierzchni oka, w efekcie czego czasem psy, w trakcie snu nie są w stanie całkowicie domknąć powieki, która jest dosłownie rozpychana przez oko. Taki stan rzeczy prowadzi do wysuszenia gałki ocznej, co po pierwsze nie jest zbyt przyjemne o skutkuje szczypaniem, swędzeniem i zaczerwienieniem to prowadzi do zwłóknień na powierzchni oka. Do suchości oka może prowadzić też zatkanie kanalików łzowych i brak łez dających możliwość nawilżenia oka.
Silne łzawienie – o przyczynach łzawienia pisaliśmy już kiedyś tutaj -> ale dziś skupimy się wyłącznie na problemach ściśle związanych z budową czaszki. Krótkie pyszczki oznaczają również nienaturalnie krótkie kanaliki łzowe, łzy są wypychane w nadmiarze również z powodu wcześniej wspomnianej dużej powierzchni oka podatnej na urazy i dostawanie się do oka rozmaitych drobiazgów, oko produkuje łzy, które nie mają naturalnego ujścia – wiecznie mokre okolice spojówek sprzyjają namnażaniu się bakterii i grzybów – efektami tego są gęste, maziste wysięki z oczu zaklejające powieki. Łzy spływają następnie na sierść tworząc przebarwienia ale także stany zapalne.
Wywijanie się dolnej powieki, wrastające rzęsy (dwurzędowość rzęs) – to kolejne przyczyny silnego łzawienia, dodatkowo wyjątkowo nieprzyjemna. Psie oko jest bowiem nieustannie podrażnione, zarówno w przypadku wywiniętej powieki jak i wrastających rzęs – dla przyniesienia ulgi niezbędna jest wizyta u weterynarza i zabiegi przywracające oko do stanu normalnego.
Wrzody rogówki – mogą powstawać np. w wyniku mikrourazów, na jakie narażone są psy z płytko osadzonymi gałkami ocznymi.
Wypadanie oka – w przypadku niektórych psów istnieje ryzyko, że w trakcie zeskakiwania z wysokości, uderzenia w przeszkodę lub podczas zabawy i innych czynności – gałka oczna wysunie się z oczodołu. W takim wypadku należy nawilżać oko i szybko udać się do lekarza weterynarii.
Inne problemy:
Przerośnięty fałd nad nosem – (dotyczy głównie Mopsów, Buldożków Francuskich i Buldogów Angielskich) pod fałdką skóry nad nosem zbierają się nie tylko zabrudzenia, ale także jest to doskonałe środowisko dla bakterii lub grzybów, w upalne dni pod skórą na fałdzie mogą też tworzyć się odparzenia. Właściciele psów z tego typu fałdką, powinni regularnie przecierać suchym wacikiem to miejsce w celu zapobiegania stanom chorobowym oraz nieprzyjemnym zapachom, wynikającym z obecności grzybów.
Mopsie Zapalenie Mózgu – to choroba, jak nazwa wskazuje dotycząca przede wszystkim Mopsów – jest chorobą genetyczną – obowiązkiem dobrego hodowcy, jest wykluczenie nosicielstwa przez potencjalnych rodziców szczeniąt i przed pokryciem wykluczenie PDE testami genetycznymi. PDE (Pug Dog Encephalitis) może być wykryte już u szczeniąt lub dopiero w wieku dorosłym nawet do 7 roku życia. Objawami są: zataczanie się, wpadanie na przeszkody, dezorientacja, drgawki, problemy z równowagą lub śpiączka.
Wodogłowie – występuje częściej u takich psów jak : Yorkshire Terrier, Chiuahua , Mops, Pekińczyk, Maltańczyk – wcześnie rozpoznawalne u szczeniąt, oprócz specyficznego ukształtowania głowy objawia się także problemami z równowagą , zataczaniem się, zaburzeniami wzroku i słuchu.
Problemy kardiologiczne – w związku ze skłonnością do niedotlenienia większość ras psów brachycefalicznych jest potencjalnie zagrożona chorobami układu krążenia i chorobami serca. Problemami z zastawkami, migotaniem itp.
Problemy z nadwagą – Zarówno krępa budowa ciała jak i efekt utrudnionego oddychania sprzyjają przybieraniu na wadze u ras takich jak: Shih-Tzu, Mops, Bulldog – natomiast z nadwagą wiążą się kolejne problemy, ze stawami oraz z kręgosłupem. Na kłopoty z kręgosłupem narażone są zarówno Bulldogi Angielskie i Francuskie jak i Shih-Tzu ze względu na swoją jednocześnie krępą ale też wydłużoną budowę. Shih-Tzu i Lhasa Apso są również narażone na ryzyko wypadnięcia dysku.
Rozszczep podniebienia – to wada wcześnie wykrywana, ze względu na specyficzne objawy – u szczeniąt pokarm zamiast być w całości połykany, cofa się i wypływa nosem…Jest to wada możliwa do skorygowania operacyjnie, jednak od początku skazuje psy na nieprzyjemności, uczucie dławienia, oraz ryzyko śmierci płynące z zabiegu chirurgicznego i narkozy.
Bunt brytyjskich weterynarzy – Kilka lat temu, głos w sprawie rozmnażania „przerasowionych” psów i kotów zabrali weterynarze – zapowiadając niechęć do pomocy w rozmnażaniu ras takich jak: Buldog Angielski, Buldog Francuski, Mops czy Shih-Tzu – do apeli dołączyło się kilka stowarzyszeń i fundacji, zajmujących się także problemem bezdomności.
Statystyki pokazały znaczący przyrost porzuconych psów popularnych ras, wynikających w wielu przypadkach z bardzo kosztownych w leczeniu problemów zdrowotnych.
Weterynarze apelowali również do hodowców o powstrzymanie się od dobierania psów z bardzo płaskimi pyskami i prośbą powrotu do wcześniejszego wyglądu ras znanego z końca XIX wieku.
W 2014 rząd Holandii oficjalnie zakazał hodowli psów, których cechy powodują problemy zdrowotne, jednak handel takimi rasami nadal kwitnie i zapewne minie jeszcze bardzo wiele lat, zanim wprowadzony zakaz realnie wejdzie w życie.
Dodatkowym problemem są także pseudohodowle, które są nielegalne a przecież handel psami rozmnażanymi z przypadku ma się zarówno w Polsce jaki i Europie bardzo dobrze, prowadzi do wielu negatywnych zjawisk zarówno gospodarczych, poprzez sprzedawanie psów na masową skalę w zaniżonych cenach, jako rasowe, nielegalnie jak i przede wszystkim ze względu na dobro zwierząt, które często trzymane i rozmnażane są w fatalnych warunkach, bez prawidłowej opieki weterynaryjnej i bez odpowiedniej socjalizacji w dodatku z wieloma wadami genetycznymi przekazywanymi wręcz hurtowo z pokolenia na pokolenie.
Co możemy zrobić? Co jako ludzkość możemy zrobić w tej sytuacji, to również temat rzeka, obszerne opisanie go właściwie mogłoby być osobnym artykułem, ale w podsumowaniu chcielibyśmy zawrzeć to co najważniejsze – czyli dobro zwierząt, tych które już żyją na tym świecie.
Jeżeli planujesz zakup psa rasy brachycefalicznej zasięgnij informacji u lekarza weterynarii w Twojej okolicy, z jakimi schorzeniami będziesz musiał/ musiała się liczyć zostając opiekunem takiego psiaka.
Pomyśl nad adopcją psów, które zostały porzucone i są ofiarami „nadprodukcji” w wyniku mody i ludzkich upodobań – daj psiakowi dom i opiekę, której potrzebuje i pamiętaj, że Adopciaki kochają dwa razy mocniej!
Pamiętaj, że psy ras brachycefalicznych są podatne na bardzo wiele chorób, niektóre z nich utrudniają codziennie funkcjonowanie i tak proste czynności jak jedzenie czy oddychanie…
Weź pod uwagę ewentualne koszty zabiegów weterynaryjnych, psy nawet z najlepszych hodowli mogą cierpieć na niektóre z dziś wymienionych schorzeń, ich leczenie jest czasochłonne i kosztowne, często wymaga bardzo regularnych wizyt u weterynarza lub operacji.
Nie zapomnij o właściwej diecie, rasy takie jak Buldożek Francuski, Mops itp często mają problemy gastryczne oraz alergie pokarmowe.
Regularna pielęgnacja – dotyczy zarówno psów długowłosych takich jak Shih-Tzu czy Lhasa Apso jak i psów z krótkim włosem i krótkim pyskiem – pamiętaj o pielęgnacji okolic oczu i fałdki nad nosem u Mopsa lub Buldożka Francuskiego.
I na sam koniec – jeżeli chcesz mieć psa, zastanów się czy na prawdę musi być to przedstawiciel rasy brachycefalicznej? Czy naprawdę odpowiada Twojemu temperamentowi? Jest wiele innych, ciekawych ras psów oraz wspaniałych kundelków, być może warto dać szansę innym przedstawicielom czworonożnych przyjaciół?
Jakakolwiek nie będzie Twoja decyzja, pamiętaj… Biorąc psa stajesz się za niego odpowiedzialny tak jak za członka rodziny, albowiem zgadzamy się z Antoine de saint Exupery’m który w „Małym Księciu” zawarł najświętszą prawdę o tym, że „Jesteśmy odpowiedzialni za to, co oswoiliśmy”.